Page 91 - Жоғарғы математика кітабы
P. 91

a
                  екіншісі интеграл  z =    atgt, үшінші интеграл  z =    a sec t =    алмастыруы арқылы
                                                                                 cos t
                  рационал функциядан алынатын интегралға келтіріледі.

                         4 Эйлер алмастыруы

                         а) Егер А>0 болса, онда  ,       Ax +  Bx+ C = z −  x  A  алмастыруы ал A<0 болып
                                                            2
                  C>0  болса       Ax +  Bx+ C = zx −  c алмастыруы  орындалады.  Бұл  алмастырулар
                                     2
                  Эйлердің бірінші және екінші алмастырулары деп аталады.


                                Мысал 3  J    =      dx
                                                 x  4x  2  + 4x  + 3

                         Шешуі

                  A=4>0  Эйлердің бірінші алмастыруы бойынша,




                    4x + 4x + 3 =  z − 2x  4x +  4x + 3 z − 4xz + 4x  4x + 3 =
                                                  =
                                          2
                                                     2
                                                               2
                      2
                                 z −  3      z − 2z +  3
                                              2
                                  2
                  = z − 4xz   x =     ; dx =         dz 
                     2
                                  1 ( 4 +  ) z  1 ( 4 +  ) z  2
                                    ( 2 z −  ) 3  z −  2z +  3
                                              2
                                      2
                    4x + 4x + 3 =  z −     =          ;
                      2
                                     1 ( 4 +  ) z  1 ( 2 +  ) z
                  Бұл рацинал функция.
                         1.                             түріндегі                                 интегралды
                  қарастырайық,    мұндағы              -тен  тәуелді  рационал  функция.  Берілген
                  функция                     ауыстыруымен                                 рационалданады.


                  Мұндағы,               рационал  бөлшектің  ортақ  бөлшегі  (                       –  бүтін
                  сандар).  Шынында  функцияның  түбірлері  болса  және  интеграл  мына

                  түрде                          , мұнда       - бүтін сандар.
                         2. Берілген (8.1) және (8.2)



                                                                                                         (8.1)



                                                                                                         (8.2)



                  интегралын қарастырайық.



                                                                                                         (8.3)
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96