Page 134 - Жоғарғы математика кітабы
P. 134

(7.1)
                                                                .

                   формуласы  екі  еселі  интегралды  декарттық  координаталар  системасында
                  есептеу формуласы.
                   (7.1)  формуласының  оң  бөлігін D облысы  бойынша                         функциясының




                  екі  еселі  интегралы  деп  атайды.                   интегралын  ішкі  интегралы  деп
                  атайды.
                   Екі еселі интегралды интегралдау үшін ең алдымен ішкі интегралды аламыз,
                  х-ті  тұрақты деп  аламыз.  Содан  кейін сыртқы интегралды  есептейміз,  яғни
                  бірінші  интегралдан  шыққан  нәтижені  шектері а-дан b-ға  дейін х бойынша
                  интегралдаймыз.
                   Егер D облысы             және          (      )

                  түзулерімен               және              қисықтарымен                          шектелсе,

                  барлық              үшін                  болса,  яғни D облысы  - Ох осі  бағытымен
                  дұрыс облыс болса,



                                                                                                         (7.2)

                                                                .

                   мұнда ішкі интегралды есептегенде у-ті тұрақты деп саналады.


                    Екі еселі интегралды полярлық координаталар системасында есептеу


                   Екі  еселі  интегралды  есептеуді  жеңілдету  үшін  көп  ретте  оның
                  айнымалыларын                    ауыстыру                 амалын                қолданады.

                  Тәуелсіз х және у айнымалыларының түрлендіруін анықтайық:
                                                               және
                                                                                                         (7.3)
                                                                .
                   Егер  (7.3)  функциясының  белгілі  бір D облысының                        жазықтығында
                  бірінші ретті үзіліссіз дербес туындылары бар болса және





                                                                                                         (7.4)

                                                                          ,
   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139