Page 134 - Жоғарғы математика кітабы
P. 134
(7.1)
.
формуласы екі еселі интегралды декарттық координаталар системасында
есептеу формуласы.
(7.1) формуласының оң бөлігін D облысы бойынша функциясының
екі еселі интегралы деп атайды. интегралын ішкі интегралы деп
атайды.
Екі еселі интегралды интегралдау үшін ең алдымен ішкі интегралды аламыз,
х-ті тұрақты деп аламыз. Содан кейін сыртқы интегралды есептейміз, яғни
бірінші интегралдан шыққан нәтижені шектері а-дан b-ға дейін х бойынша
интегралдаймыз.
Егер D облысы және ( )
түзулерімен және қисықтарымен шектелсе,
барлық үшін болса, яғни D облысы - Ох осі бағытымен
дұрыс облыс болса,
(7.2)
.
мұнда ішкі интегралды есептегенде у-ті тұрақты деп саналады.
Екі еселі интегралды полярлық координаталар системасында есептеу
Екі еселі интегралды есептеуді жеңілдету үшін көп ретте оның
айнымалыларын ауыстыру амалын қолданады.
Тәуелсіз х және у айнымалыларының түрлендіруін анықтайық:
және
(7.3)
.
Егер (7.3) функциясының белгілі бір D облысының жазықтығында
бірінші ретті үзіліссіз дербес туындылары бар болса және
(7.4)
,